Κυριακή 5 Ιουλίου 2009

Αλήλικοι Πρόσφυγες και Άσυλο

Ανήλικοι Πρόσφυγες που Ζητούν Άσυλο στην Ελλάδα
www.tsigris.gr

Τα ασυνόδευτα ανήλικα άτομα αποτελούν ιδιαίτερα ευάλωτη κατηγορία μεταναστών. Είναι υπήκοοι τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς, οι οποίοι εισέρχονται ή βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια, χωρίς να συνοδεύονται από τους κατά νόμο ή έθιμο υπευθύνους για την επιμέλειά τους. Πολλές φορές προέρχονται από συνθήκες πολέμου και εμφύλιες αναταραχές, έχουν χάσει τις οικογένειές τους και τα σπίτια τους και έχουν υποστεί βασανιστήρια και κακομεταχείριση.

Το ελληνικό Σύνταγμα (άρθρο 21, παρ. 1) ορίζει ότι: «…η παιδική ηλικία τελεί υπό την προστασία του Κράτους…». Συγκεκριμένα, στην ελληνική έννομη τάξη επιβάλλεται κατ’ αρχήν η παρέμβαση του Εισαγγελέα Ανηλίκων και η εμπλοκή όλων των αρμόδιων φορέων (Συνήγορος του Παιδιού, ΜΚΟ) σε κάθε περίπτωση ασυνόδευτου ανήλικου ατόμου. Θεωρείται ότι καθώς οι ανήλικοι ανήκουν σε κατ’ εξοχήν ευάλωτη κατηγορία πληθυσμού, έχουν ανάγκη από ιδιαίτερη προστασία από κάθε είδους εκμετάλλευση και διακριτική μεταχείριση.

Τα ασυνόδευτα ανήλικα άτομα δικαιούνται να κάνουν αίτηση για άσυλο και από μόνα τους, εφόσον οι αρμόδιες αστυνομικές αρχές έχουν ενημερώσει τον Εισαγγελέα Ανηλίκων και, όπου δεν υπάρχει, τον κατά τόπο αρμόδιο εισαγγελέα πρωτοδικών, προκειμένου να ενεργήσει ως ειδικός προσωρινός επίτροπος του ανηλίκου, έως ότου ληφθεί η τελική απόφαση σχετικά με την αίτηση ασύλου (άρθρο 1, παρ. 4 του ΠΔ 61/1999).

Στην πράξη, η εφαρμογή της παραπάνω διάταξης αποδεικνύεται προβληματική. Οι αρμόδιες αστυνομικές αρχές συνήθως δεν ενημερώνουν εγκαίρως τον Εισαγγελέα για την εξυπηρέτηση του απόλυτου συμφέροντος του παιδιού. Παρατηρείται, επίσης, καθυστέρηση από τους εισαγγελείς ως προς την έγκαιρη παρέμβαση για την κατάλληλη στέγαση και τις συνθήκες διαβίωσης των ανηλίκων. Επιπλέον, το έργο τους παρεμποδίζεται από την ανεπαρκή υποδομή υποδοχής για τα ασυνόδευτα ανήλικα άτομα που τυγχάνει να είναι πρόσφυγες ή να ζητούν άσυλο.

Οι Αρχές που διέπουν την Κυβέρνησή μας στο ευαίσθητο ζήτημα των ασυνόδευτων ανήλικων ατόμων αποσκοπούν:
• Στο συμφέρον των ανηλίκων και τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους σε κάθε διαδικασία που τους αφορά.
• Στην ισότιμη μεταχείρισή τους.
• Στη συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων για όλες τις διαδικασίες που τα αφορούν.
• Στην εκπροσώπηση και στην ανάγκη διασφάλισης των δικαιωμάτων τους μέσω ενεργειών του αρμόδιου εισαγγελέα.
• Στον σεβασμό της πολιτισμικής τους ταυτότητας.
• Στην παροχή υπηρεσιών διερμηνείας στην γλώσσα που προτιμούν.
• Στην εμπιστευτικότητα ώστε να μην αποκαλύπτονται πληροφορίες γι’ αυτά και τις οικογένειές τους.
• Στην ενημέρωση για τα δικαιώματά τους, τις διαθέσιμες υπηρεσίες στις οποίες δικαιούνται πρόσβαση, την διαδικασία ασύλου, την αναζήτηση της οικογένειάς τους και την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα καταγωγής τους.
• Στην επιμόρφωση και κατάρτιση του προσωπικού που τους παρέχει υπηρεσίες.
• Στην ταχύτητα και την αμεσότητα με την οποία λαμβάνονται οι αποφάσεις που τους αφορούν.
• Στην άμεση ενημέρωση της Εισαγγελικής Αρχής, στις περιπτώσεις ανηλίκων που ζητούν άσυλο.
• Στην θέσπιση λειτουργικού συστήματος για την ανάθεση της επιμέλειας του αλλοδαπού ασυνόδευτου παιδιού.
• Στη δημιουργία επαρκών χώρων υποδοχής και φιλοξενίας αλλοδαπών ασυνόδευτων παιδιών που ζητούν άσυλο.

Έχουμε ακόμη να κάνουμε πολλά στον τομέα των υποδομών για την υποδοχή των ασυνόδευτων ανήλικων ατόμων. Έχουμε την υποχρέωση να αποδείξουμε έμπρακτα την κοινωνική μας ευαισθησία, με ουσιαστικές παρεμβάσεις που θα κάνουν την ζωή, κυρίως των ευαίσθητων ομάδων των συνανθρώπων μας, καλύτερη. Είμαστε υποχρεωμένοι να παλέψουμε και να συνεργαστούμε για να οικοδομηθεί μια Ελλάδα για Όλους.

Δεν υπάρχουν σχόλια: